Kawosze powtarzają, że świeżo palone kawy są najlepsze. Ich smak jest bardziej wyrazisty, aromat przyjemniejszy, a sama kawa o wiele lepszej jakości niż marketowe odpowiedniki. Dlaczego tak jest? Jak wygląda produkcja kawy świeżo palonej i czym różni się od marketowych odpowiedników?

Kawa z marketu

Kawy marketowe powstają w wielkich firmach. Potrzebuję one dużej ilości surowca do produkcji. Dlatego też mają swoje plantacje, a zbiory odbywają się bardzo często. Stosują one różne rozwiązania, np. specjalne nawozy, dzięki którym krzewy owocują jeszcze szybciej. Plantacje te mają swoje miejsce na niskich terenach, a zbiory dokonywane są mechanicznie. Przez to zbierane są zarówno dojrzałe, jak i niedojrzałe oraz uszkodzone ziarna. 

Palenie ziaren odbywa się najniższym kosztem. Jest to kilkuminutowy proces. Wszystkie zebrane ziarna (bez selekcji) trafiają do pieca o wysokiej temperaturze. Ziarna palone są na bardzo ciemny kolor. Przez to nie widać, czy wszystkie ziarna były dobrej jakości. Chłodzenie kawy jest także szybkim procesem. Ziarna są chłodzone wodą, która dodatkowo uszkadza ziarna. Przez to jej smak jest goryczkowy lub kwaśny. 

Kawa świeżo palona

Ziarna w tym przypadku są pozyskiwane z niewielkich plantacji, np. z Kostaryki. Plantacje te są położone na wyższych terenach, nawet 1800 m n.p.m., by krzewy kawy mogły spokojnie dojrzewać. Mają tam odpowiednie warunki, ale ich uprawa jest znacznie trudniejsza. Najlepsza kawa uprawiana jest na wysokich i pół zacienionych terenach.

Ziarna są zbierane ręcznie. Dzięki temu mamy pewność, że tylko najbardziej dojrzałe ziarna będą później palone w specjalnych piecach. Suszenie kawy odbywa się na tzw. afrykańskich stołach. Ziarna są na nich rozłożone przez 21 dni i w tym czasie odparowuje z nich cała woda. 

Następnie ziarna są przewożone do Polski, gdzie poddawane są procesowi palenia w specjalnych piecach. Ziarna zaczynają powoli brązowieć. W momencie, gdy słuchać charakterystyczny dźwięk (podobny do strzelającego popcornu), ziarna zaczynają rozwijać się i rosnąć. W tym czasie uwalniają aromaty, a cukry w nich zawarte ulegają karmelizacji. Ostatni etap palenia odbywa się do kolejnego charakterystycznego dźwięku, podczas którego ziarna uwalniają olejki eteryczne. Gdy struktura ziaren staje się gładka, wyciąga się je z pieca. Następnie chłodzi się je w bębnie przy użyciu powietrza. Taki proces, w przeciwieństwie do kaw marketowych, trwa nawet 45 minut.

Świeżo palona kawa nie jest kwaśna. Można za to wyczuć w niej przeróżne aromaty, np. miodowo-cytrusowy (Tarrazu Red Honey), lekko kwaskowaty, mocno cytrusowy (Tarrazu Yellowe Honey), miodowo-czekoladowy (Coto Brus White Honey). Takich smaków nie da się odtworzyć, pijąc kawy marketowe.

Kawy świeżo palone różnią się także stopniem palenia ziaren. Średni stopnień wypalenia sprawia, że kawa daje przyjemne doznania smakowe. Ich różnorodność i wielowymiarowość zależą od tego, w jakich warunkach uprawiana jest kawa, jak zbierane są jej ziarna. Proces palenia ma także ogromne znaczenie.